{
"statistical_results": {
"title": "ABD Ekonomisi: İşsizlik Düşük, Enflasyon Yüksek",
"abstract": "ABD ekonomisi, rekor düşük işsizlik ve inatla yüksek seyreden enflasyon arasında karmaşık bir tablo çiziyor. Bu makale, tüketici fiyat endeksi, işsizlik oranı ve kişi başına düşen reel GSYİH'deki son değişimler ışığında ABD ekonomisindeki mevcut görünümü ve geleceğe dair beklentileri incelemektedir.",
"sections": [
{
"heading": "İşsizlik Oranı: İşgücü Piyasasındaki Sıkılık",
"paragraphs": [
{
"content": "Pandemi sonrası ekonomik toparlanmanın en çarpıcı göstergelerinden biri **işsizlik oranı** oldu. 2020 Nisan ayında %14,8 ile tarihi bir zirveye ulaşan işsizlik, sonrasında kayda değer bir düşüş sergileyerek **2024 sonları ve 2025 başlarında %3,9 - %4,0 aralığında** seyretmeye başladı. Nisan 2025 itibarıyla %4.2 seviyesinde gerçekleşen işsizlik oranı, önceki aya göre değişim göstermezken, yıllık bazda da benzer düşük seviyelerde kalmayı sürdürdü. Bu durum, işgücü piyasasının oldukça sıkı olduğunu ve firmaların işgücü bulmakta zorlanması nedeniyle ücretler üzerinde yukarı yönlü bir baskı oluşturduğunu gösteriyor. Nitekim, **son altı aylık ortalama işsizlik oranı da %3,95 civarında** seyrederek bu sıkılığı teyit ediyor."
}
],
"key_metrics": [
{
"metric": "işsizlik oranı (nisan 2025)",
"value": "4.2%"
},
{
"metric": "işsizlik oranı (son 6 aylık ortalama)",
"value": "3.95%"
}
]
},
{
"heading": "Kişi Başına Reel GSYİH: Ekonomik Büyümenin Göstergesi",
"paragraphs": [
{
"content": "Ekonomik büyümenin temel göstergelerinden biri olan **kişi başına reel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla**, pandeminin ilk şokunu atlatarak önemli bir toparlanma kaydetti. 2020 ikinci çeyrekte 130,6'ya gerileyen endeks, **2023 dördüncü çeyreğinde 154,9'a** ulaşarak ekonomik faaliyetlerdeki artışı gözler önüne serdi. Bu yükseliş, genel ekonomik refahın arttığına işaret etse de, son çeyreklerdeki büyüme hızında bir miktar yavaşlama gözlemlenmesi, önümüzdeki dönemde ekonomik ivmenin yakından takip edilmesi gerektiğini gösteriyor. Yıllık bazda kişi başına reel GSYİH'deki pozitif değişim, ekonominin genel sağlığının devam ettiğini ve hanehalkı refahının arttığını destekliyor."
}
],
"key_metrics": [
{
"metric": "kişi başına reel gsyih (2020 q2)",
"value": "130.6 (endeks)"
},
{
"metric": "kişi başına reel gsyih (2023 q4)",
"value": "154.9 (endeks)"
}
]
},
{
"heading": "Tüketici Fiyat Endeksi (CPIAUCSL): Enflasyon Endişesi",
"paragraphs": [
{
"content": "Ancak asıl endişe kaynağı, **Tüketici Fiyat Endeksi (CPIAUCSL)** tarafından temsil edilen **enflasyon**. Pandemi öncesinde 258,1 seviyelerinde seyreden CPIAUCSL, 2022 ortalarında 296,3'e ulaşarak zirve yapmış, Fed'in sıkılaştırma politikalarına rağmen **2025 Nisan ayında 314,9'a yükselişini sürdürerek artış eğilimini devam ettirmiştir**. Nisan 2025 değeri olan 314,9, bir önceki değerden 0,6 puanlık bir artışa işaret ederken, yüzde bazında ise yaklaşık %0,19'luk bir yükseliş anlamına geliyor. Geçtiğimiz yılın Nisan ayına göre (Nisan 2024 değeri 308,8 kabul edilirse) ise yaklaşık 6,1 puanlık bir artışla **yüzde 1,98'lik bir yıllık enflasyon** dikkat çekiyor. **Son altı aylık ortalama CPIAUCSL değeri 313,4** civarında seyrediyor. Bu veriler, Fed'in %2'lik enflasyon hedefine ulaşmada hala zorluklar yaşandığını ve yüksek enflasyonun kalıcılığını koruduğunu açıkça ortaya koyuyor. Güçlü talep, tedarik zinciri sorunları ve enerji fiyatlarındaki artışlar, enflasyonun temel nedenleri arasında gösteriliyor."
}
],
"key_metrics": [
{
"metric": "cpiaucsl (pandemi öncesi)",
"value": "258.1"
},
{
"metric": "cpiaucsl (2022 ortası zirve)",
"value": "296.3"
},
{
"metric": "cpiaucsl (nisan 2025)",
"value": "314.9"
},
{
"metric": "cpiaucsl aylık değişim (nisan 2025)",
"value": "+0.6 puan (%0.19)"
},
{
"metric": "cpiaucsl yıllık enflasyon (nisan 2025)",
"value": "+1.98% (nisan 2024'e göre)"
},
{
"metric": "cpiaucsl (son 6 aylık ortalama)",
"value": "313.4"
}
]
},
{
"heading": "Mevcut Görünüm ve Gelecek Beklentileri",
"paragraphs": [
{
"content": "Mevcut ekonomik görünüm, bir yandan güçlü işgücü piyasası ve devam eden ekonomik büyüme ile olumlu sinyaller verirken, diğer yandan yüksek ve yapışkan enflasyon nedeniyle ciddi riskler barındırıyor. İşsizlik oranının düşük seyretmesi, enflasyonist baskıları beslemeye devam ederken, kişi başına reel GSYİH'deki büyüme hızı yakından izlenmeli. Fed, enflasyonla mücadelede kararlılığını sürdürmeli ancak ekonomiyi bir resesyona sürüklemeyecek hassas bir denge politikası izlemelidir. Maliye politikalarının da Fed'in çabalarını desteklemesi, yani aşırı genişleyici politikalardan kaçınılması büyük önem taşıyor. Küresel jeopolitik riskler, enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar ve olası yeni tedarik zinciri aksaklıkları, enflasyonun gelecekteki seyrini etkileyebilecek kritik faktörler olarak öne çıkıyor. Önümüzdeki dönemde enflasyonun kademeli bir düşüş sergilemesi beklenirken, bu düşüşün hızı küresel dinamiklere bağlı olacak ve ekonomi üzerindeki baskıların hafiflemesi zaman alacaktır."
}
]
}
]
}
}
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder