Başkan Yardımcısı Jefferson'ın Likidite Tesisleri Üzerine Konuşması - Federal Rezerv Kurulu
Tarih: 19 Mayıs 2025
Konuşmacı: Federal Rezerv Sistemi Başkan Yardımcısı Philip N. Jefferson
Etkinlik: "Geçiş Halinde Finansal Aracılık: Politika Nasıl Uyum Sağlayacak?" 2025 Finansal Piyasalar Konferansı, Federal Rezerv Bankası Atlanta tarafından düzenleniyor.
Ana Temalar:
- Merkez Bankası Likidite Sağlamanın Temel Rolü: Konuşmanın temel teması, merkez bankaları tarafından likidite sağlanmasının finansal aracılığın temel bir unsuru olduğudur. Bu, bankacılık sisteminin düzgün işleyişini, para politikasının etkin uygulanmasını ve güvenli ve verimli bir ödeme sistemini desteklemek için hayati öneme sahiptir. Bu faaliyet, işletmelere ve hane halklarına kredi akışını da destekler.
- Likidite Tesislerinin Türleri: Konuşma, bankaların temel operasyonlarıyla ilişkili sürtünmeleri azaltmayı amaçlayan iki ana türde likidite sağlamaya odaklanmaktadır:
- Gün İçi Kredi (Daylight Overdrafts): Ödeme sistemi sürtünmelerini gün boyunca yönetmede kilit rol oynar.
- Gecelik Kredi: Bir dizi sürtüşmeyle başa çıkmak için kullanılır ve genellikle kısa vadeli likidite yanlış tahsislerini azaltmayı amaçlar.
- Fed'in Likidite Sağlama Mekanizmaları: Konuşma, ABD'de Federal Rezerv'in likidite sağlama yöntemlerini detaylandırmaktadır:
- Gün İçi Kredi: Depozitolu kuruluşlara (ticari bankalar, kredi birlikleri) geçici kredi sağlar. Teminatlı (ücretsiz) ve teminatsız (ücrete tabi) olarak sunulur. Gün sonunda pozitif bakiyeye ulaşılması beklenir.
- İskonto Penceresi: Onaylanmış muhataplara geniş bir teminat yelpazesine karşı gecelik kredi sağlar. Üç ayrı tesisi vardır:
- Birincil Kredi: Genel olarak sağlam bankalara federal fon oranı hedef aralığının üstünde bir oranda sunulur. Para politikasının uygulanmasını destekler. Genellikle geceliktir ancak 90 güne kadar uzayabilir.
- İkincil Kredi: Birincil krediye erişemeyecek kadar sağlıklı olmayan bankalara sunulur. Daha yüksek bir orana sahiptir, teminat üzerinde daha yüksek değer düşüklüğü uygular ve gecelik kredi ile sınırlıdır.
- Mevsimlik Kredi: Bilançolarında önemli mevsimsel dalgalanmalar yaşayan daha küçük kurumlara (genellikle tarım veya turistik bölgelerdeki bankalar) kısa vadeli likidite sağlar.
- Uluslararası Karşılaştırmalar: Konuşma, Birleşik Krallık (BOE), Japonya (BOJ) ve euro bölgesi (ECB) gibi diğer gelişmiş ekonomilerdeki benzer likidite tesislerinin tasarım özelliklerini vurgulamaktadır. Bu karşılaştırmalar, farklı merkez bankalarının benzer hedeflere ulaşmak için farklı yaklaşımlar benimsediğini göstermektedir.
- BOE: İşletme duran tesisi (daha düşük oran, yüksek kaliteli teminat) ve iskonto penceresi (daha yüksek oran, daha geniş teminat yelpazesi) olmak üzere iki kısa vadeli tesise sahiptir. Kullanım, sağlanan teminatın türüne bağlıdır.
- BOJ: Gecelik ve üç aya kadar daha uzun vadeli fonlama sağlayan iki tesise sahiptir. Genellikle stres dönemleri dışında çok fazla kullanılmaz.
- ECB: Fed'in iskonto penceresine oldukça benzer bir marjinal borç verme tesisine sahiptir. Bireysel bankaların kendine özgü fonlama ihtiyaçlarını karşılayabilir ve bankalararası oranlar için bir tavan görevi görür.
- {moral_hazard} 'ın Yönetilmesi: Merkez bankaları için önemli bir endişe, halk tarafından sağlanan likiditenin özel finansal kuruluşları aşırı risk almaya teşvik edebileceği "moral hazard"dır. Merkez bankaları, faiz oranları, teminat gereklilikleri, teminat değerleme uygulamaları ve diğer tasarım özellikleri kombinasyonunu kullanarak bu riski en aza indirmeye çalışır. Cazip faiz oranları kullanımı teşvik edebilir ancak moral hazard riskini artırabilir; buna karşılık, dar bir yüksek kaliteli teminat yelpazesi bu riski azaltabilir.
- Likidite Tesislerinin Kullanımı ve Stres Dönemleri: Konuşma, kısa vadeli merkez bankası likidite tesislerinin kullanımının çoğu zaman mütevazı olduğunu ancak stres zamanlarında çok hızlı bir şekilde artabileceğini göstermektedir. Geçmiş finansal krizler (2007-09 finansal krizi, Avrupa devlet borcu krizi, Mart 2023 bankacılık stresi) sırasında likidite sağlamada önemli artışlar yaşanmıştır. Stres olayları sırasında, merkez bankaları düzenli kısa vadeli duran likidite tesislerini diğer tesislerle de tamamlayabilir.
- Son Gelişmeler ve Gelecek Yönelimler: Son birkaç yılda, merkez bankaları bilançolarını küçülttükçe likidite kademeli olarak azalmıştır, bu da mevcut likidite sağlama araçlarını daha alakalı hale getirmiştir. BOE ve ECB, kısa vadeli repo operasyonlarının kilit rol oynayacağı işletme çerçevelerine doğru ilerlediklerini belirtmişlerdir. Fed, iskonto penceresi kullanımının genellikle mütevazı kalması gereken "yeterli rezervler rejimi"nde çalışmaya devam edeceğini belirtmiştir. Ancak, iskonto oranının özel piyasa oranlarına daha yakın ayarlanması ve diğer faktörler nedeniyle son yıllarda iskonto penceresinin kullanımı artmıştır.
- Gün İçi ve Gecelik Kredi Arasındaki İlişki: Konuşma, farklı merkez bankalarının gün içi ve gecelik krediyi nasıl ilişkilendirdiğine dikkat çekmektedir. Fed ve BOJ, gecelik aşım çekimlerine yüksek ceza uygulayarak bunları caydırmaktadır. ECB ve BOE ise, çoğu gün içi aşım çekimini gün sonunda otomatik olarak işleyen bir gecelik krediye dönüştürebilmektedir. Bu, ödeme sistemlerindeki gelişmeler ve çalışma saatlerinin genişlemesi göz önüne alındığında önemli bir ilişkidir.
- Fed'in Sürekli İyileştirme Çabaları: Fed, iskonto penceresi ve gün içi kredinin operasyonel yönlerini sürekli olarak değerlendirmekte ve iyileştirmeye çalışmaktadır. Önemli gelişmeler arasında elektronik dosya kullanımının kolaylaştırılması, teknolojik ilerlemeler, "Discount Window Direct" adlı çevrimiçi bir portalın kullanıma sunulması ve bankalara yönelik eğitim faaliyetleri bulunmaktadır.
Önemli İpuçları/Gerçekler:
- "Moral hazard", merkez bankası likidite sağlamada önemli bir endişedir ve finansal kuruluşların aşırı risk almasını önlemeyi amaçlar.
- Fed, gün içi krediyi hem teminatlı (ücretsiz) hem de teminatsız (ücrete tabi) olarak sağlar.
- İskonto penceresi altında Fed, birincil, ikincil ve mevsimlik kredi sunar.
- Birincil kredi, federal fon oranı hedef aralığının tepesine ayarlanır ve genellikle sağlam bankalara sunulur.
- İskonto penceresi kredileri her zaman teminatlıdır.
- Merkez bankaları, faiz oranları ve teminat gereklilikleri gibi tasarım özelliklerini likidite tesislerinin kullanımını etkilemek ve istenmeyen sonuçları (moral hazard gibi) en aza indirmek için kullanır.
- Merkez bankası kısa vadeli likidite tesislerinin kullanımı çoğu zaman mütevazı olsa da, stres dönemlerinde hızla artabilir.
- Uluslararası merkez bankalarının likidite sağlama yaklaşımlarında farklılıklar vardır, ancak genellikle benzer hedefleri paylaşırlar.
- Fed, son yıllarda iskonto penceresi kullanımında bir artış görmüştür.
- Fed, iskonto penceresi ve gün içi kredi operasyonlarını iyileştirmek için kamuya bilgi talebinde (RFI) bulunmuştur.
- ECB ve BOE, gün içi aşım çekimlerini genellikle otomatik olarak gecelik kredilere dönüştürme özelliğine sahiptir; Fed ve BOJ ise yüksek cezalarla bunu caydırır.
Alıntılar:
- "Merkez bankalarının likidite sağlaması, finansal aracılığın temel bir unsurudur."
- "'Moral hazard' bu bağlamda, halk tarafından sağlanan likiditenin özel finansal kuruluşları aşırı risk almaya teşvik edebileceği endişesini ifade eder."
- "Likidite tesisleri, bankacılık sisteminin düzgün işleyişini ve istikrarını, para politikasının etkin uygulanmasını ve güvenli ve verimli bir ödeme sisteminin geliştirilmesini destekler."
- "Geçen yıl, Federal Rezerv Kurulu, bu tesislerdeki operasyonel sürtünmeleri belirlemek amacıyla kamuya yönelik bir bilgi talebi (RFI) yayınladı ve bu yorumlar şu anda inceleme altında."
- "İskonto penceresi ve gün içi kredi tesisleri, diğer merkez bankası tesislerinde bulunan birçok benzer özelliğe sahiptir."
- "Kuruluşsal, yasal ve finansal sistem yapılarındaki yargı farklılıkları, merkez bankası kısa vadeli borçlanmasını bağlama özgü kılsa da, diğer yargı alanlarındaki merkez bankalarının deneyimlerine bakmak bilgilendiricidir, çünkü merkez bankaları likidite sağlama konusunda benzer hedefleri paylaşırlar ve benzer zorluklarla karşılaşırlar."
- "Son birkaç yılda, merkez bankaları bilançolarını küçülttükçe likidite kademeli olarak azaltılmıştır, bu da mevcut likidite sağlama araçlarını daha alakalı hale getirmiştir."
Sonuç:
Başkan Yardımcısı Jefferson'ın konuşması, merkez bankası likidite sağlamasının önemini ve bunun finansal sistemin istikrarı ve işleyişi için ne kadar kritik olduğunu vurgulamaktadır. Fed'in kendi mekanizmalarını (gün içi kredi ve iskonto penceresi) detaylandırmakta ve diğer büyük merkez bankalarının (BOE, BOJ, ECB) benzer tesisleriyle karşılaştırmaktadır. Konuşma, moral hazard'ın yönetilmesinin sürekli bir zorluk olduğunu ve merkez bankalarının bu riski en aza indirmek için tasarım özellikleri kullandığını göstermektedir. Son olarak, konuşma, Fed'in operasyonel süreçleri iyileştirme ve modern finansal ortamda etkin likidite sağlamayı sağlama çabalarını vurgulamaktadır.
{ "statistical_results": { "statistical_results": { "brainstorming": { "topic": "Federal Rezerv Başkan Yardımcısı Philip N. Jefferson Konuşması", "context": "ABD'de kısa vadeli likidite sağlamanın iki ana türü", "determinants": [ "Intraday kredi tesisleri, likidite sağlama türlerinden biridir", "Overnight kredi tesisleri, likiditenin kısa vadeli yanlış tahsislerini hafifletmek için tasarlanmıştır" ] } } } }
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder