Ana Temalar ve En Önemli Fikirler/Gerçekler:
- Ekonomi ve Kamuoyu Algısı:
- Marquette Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin Mayıs anketine göre, Amerikalıların Başkan Donald Trump'ın ekonomi yönetimine onayı düşük kalmaya devam ediyor. Özellikle Trump'ın tarife politikaları (%37 onay) ve enflasyon/yaşam maliyeti (%34 onay) konularında belirgin bir onaylamama söz konusu.
- Genel olarak, Trump'ın ekonomiyi yönetimine net -16 puanlık bir onay oranı var (%42 onay, %58 onaylamama).
- Amerikalılar, tarife planından politikanın Nisan'da başlatılmasından önce bile endişeliydi. Mart ayındaki bir ankette, katılımcıların %58'i tarifelerin ABD ekonomisine zarar vereceğini düşünüyordu.
- Trump'ın genel onay oranı da %46 onay ve %54 onaylamama ile "suyun altında" kalmaya devam ediyor.
{
"statistical_results": {
"statistical_results": {
"Personal Saving Rate": {
"Veri Adı": "Personal Saving Rate",
"Gözlem Sayısı (Count)": "52",
"Minimum Değer (Min)": "2.0",
"Maksimum Değer (Max)": "25.9",
"Medyan (Median / 50. Persentil)": "4.55",
"Birinci Çeyklik (Q1 / 25. Persentil)": "3.7",
"Üçüncü Çeyklik (Q3 / 75. Persentil)": "5.475",
"Son Değer (Last Value)": "3.9",
"Bir Önceki Değer (Previous Value)": "4.1",
" (Aylık Fark)": "-0.2",
"(Aylık Yüzdesel % Fark)": "-4.88",
" (Yıllık Fark)": "-1.3",
"(Yıllık yüzdesel % Fark)": "-25.00",
"Verilerde dikkat çeken durum": "Oran, 2021 başlarında keskin bir zirve yapıp ardından önemli ölçüde düşmüş ve son yıllarda daha düşük seviyelerde istikrar kazanmıştır. Son değerler zirveye kıyasla nispeten düşüktür."
},
"Employment-Population Ratio": {
"Veri Adı": "Employment-Population Ratio",
"Gözlem Sayısı (Count)": "64",
"Minimum Değer (Min)": "51.2",
"Maksimum Değer (Max)": "61.1",
"Medyan (Median / 50. Persentil)": "60.0",
"Birinci Çeyklik (Q1 / 25. Persentil)": "58.45",
"Üçüncü Çeyklik (Q3 / 75. Persentil)": "60.1",
"Son Değer (Last Value)": "60.0",
"Bir Önceki Değer (Previous Value)": "59.9",
" (Aylık Fark)": "0.1",
"(Aylık Yüzdesel % Fark)": "0.17",
" (Yıllık Fark)": "-0.2",
"(Yıllık yüzdesel % Fark)": "-0.33",
"Verilerde dikkat çeken durum": "Oran, 2020 başlarında keskin bir düşüş yaşadı ve büyük ölçüde toparlanarak son yıllarda yaklaşık %60 civarında dalgalanmaktadır."
},
"Layoffs and Discharges: Total Nonfarm": {
"Veri Adı": "Layoffs and Discharges: Total Nonfarm",
"Gözlem Sayısı (Count)": "52",
"Minimum Değer (Min)": "1285",
"Maksimum Değer (Max)": "1906",
"Medyan (Median / 50. Persentil)": "1559.5",
"Birinci Çeyklik (Q1 / 25. Persentil)": "1431",
"Üçüncü Çeyklik (Q3 / 75. Persentil)": "1679.5",
"Son Değer (Last Value)": "1558",
"Bir Önceki Değer (Previous Value)": "1780",
" (Aylık Fark)": "-222",
"(Aylık Yüzdesel % Fark)": "-12.47",
" (Yıllık Fark)": "-56",
"(Yıllık yüzdesel % Fark)": "-3.47",
"Verilerde dikkat çeken durum": "İşten çıkarma ve fesih sayısı, 2020 sonu ve 2021 başlarında yüksekti, ardından azaldı ve o zamandan beri dalgalanıyor, son zamanlarda bir düşüş gösteriyor."
},
"Personal Saving": {
"Veri Adı": "Personal Saving",
"Gözlem Sayısı (Count)": "63",
"Minimum Değer (Min)": "370.5",
"Maksimum Değer (Max)": "5981.6",
"Medyan (Median / 50. Persentil)": "1253.8",
"Birinci Çeyklik (Q1 / 25. Persentil)": "919.9",
"Üçüncü Çeyklik (Q3 / 75. Persentil)": "3693.0",
"Son Değer (Last Value)": "1098.1",
"Bir Önceki Değer (Previous Value)": "1124.5",
" (Aylık Fark)": "-26.4",
"(Aylık Yüzdesel % Fark)": "-2.35",
" (Yıllık Fark)": "-26.4",
"(Yıllık yüzdesel % Fark)": "-2.35",
"Verilerde dikkat çeken durum": "Kişisel tasarruf, 2020 başları ve 2021 başlarında önemli ölçüde yükseldi, ardından belirgin şekilde düştü ve o zamandan beri daha düşük seviyelerde dalgalanıyor. Son değerler, pandeminin zirvelerine kıyasla çok daha düşük."
},
"Real Median Personal Income in the United States": {
"Veri Adı": "Real Median Personal Income in the United States",
"Gözlem Sayısı (Count)": "4",
"Minimum Değer (Min)": "41950",
"Maksimum Değer (Max)": "42220",
"Medyan (Median / 50. Persentil)": "42055",
"Birinci Çeyklik (Q1 / 25. Persentil)": "41985",
"Üçüncü Çeyklik (Q3 / 75. Persentil)": "42155",
"Son Değer (Last Value)": "42220",
"Bir Önceki Değer (Previous Value)": "42090",
" (Aylık Fark)": null,
"(Aylık Yüzdesel % Fark)": null,
" (Yıllık Fark)": "130",
"(Yıllık yüzdesel % Fark)": "0.31",
"Verilerde dikkat çeken durum": "Gerçek medyan kişisel gelir, 2020-2023 döneminde hafif bir artış eğilimi göstermektedir."
},
"Continued Claims (Insured Unemployment)": {
"Veri Adı": "Continued Claims (Insured Unemployment)",
"Gözlem Sayısı (Count)": "64",
"Minimum Değer (Min)": "1366250",
"Maksimum Değer (Max)": "20326400",
"Medyan (Median / 50. Persentil)": "1824000",
"Birinci Çeyklik (Q1 / 25. Persentil)": "1714325",
"Üçüncü Çeyklik (Q3 / 75. Persentil)": "3928437.5",
"Son Değer (Last Value)": "1872750",
"Bir Önceki Değer (Previous Value)": "1863200",
" (Aylık Fark)": "9550",
"(Aylık Yüzdesel % Fark)": "0.51",
" (Yıllık Fark)": "91250",
"(Yıllık yüzdesel % Fark)": "5.12",
"Verilerde dikkat çeken durum": "Devam eden işsizlik başvuruları 2020 başlarında büyük bir artış gösterdi, ardından belirgin şekilde azaldı ve son yıllarda 1.5-1.8 milyon civarında dalgalanmaktadır, son zamanlarda hafif bir artış eğilimi göstermektedir.",
"Konu": "Trump Yönetiminin Ekonomi ve Çevre Politikaları ile Kamuoyu Algısı",
"Yorum": "Kaynaklar, Trump yönetiminin özellikle tarife politikaları ve çevre (NOAA) alanındaki eylemlerinin kamuoyunda endişe yarattığını ve potansiyel olarak olumsuz sonuçlara yol açabileceğini göstermektedir. Ekonomi konusundaki düşük onay oranları ve NOAA'ya yapılan bütçe kesintilerinin kasırga tahmini ve iklim araştırmaları üzerindeki potansiyel etkileri bu endişelerin temelini oluşturmaktadır. Yönetim ise bu politikaların Amerikan işçisini koruma ve ülke çıkarlarını önceliklendirme amacı taşıdığını savunmaktadır. Bu durum, politika hedefleri ile kamuoyu algısı ve potansiyel pratik sonuçlar arasındaki gerilimi yansıtmaktadır."
}
}
}
}
- Tarife Politikaları ve Ticaret Savaşları:
- Trump'ın değişen tarife politikaları küresel piyasalarda belirsizliğe neden oluyor.
- Nisan ayında "Kurtuluş Günü"nde başlatılan tarifelerin ardından haftalarca süren bir küresel ticaret savaşı yaşandı.
- Başkan, Çin hariç etkilenen tüm ülkeler için tarifelere 90 günlük bir ara verdi, ancak daha sonra 50'den fazla ticaret ortağıyla anlaşma yapılamayacağını ve önümüzdeki haftalarda tek taraflı olarak yeni tarife oranları uygulayacağını duyurdu.
- Beyaz Saray, "Dünya Ticaret Haftası, 2025" duyurusunda, Trump yönetiminin "dengeli ve karşılıklı ticaret"e bağlılığını vurgulayarak, tarifelerin "Amerikan üretiminin içini boşaltmayı durdurmak ve hayati işleri Amerika'ya geri getirmek" için çıkarıldığını belirtiyor. Ayrıca tarifelerin "fentanil akışını durdurmak" için de kullanıldığı ifade ediliyor.
- Çevre ve Hava Tahminleri (NOAA):
- Kasırga mevsimi yaklaşırken, Trump'ın Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) bütçe kesintileri güvenliği tehdit ediyor.
- Trump yönetiminin NOAA'ya yaptığı fon kesintileri, halkın çevre ve hava tahminleri hakkındaki anlayışını önemli ölçüde engelleyecektir.
- Önerilen bütçe kesintileri, okyanus izleme, bölgesel ve kıyı planlaması, iklim araştırmaları ve hava tahminleri gibi NOAA'nın temel işlevlerini etkileyecektir.
- Personel kesintileri şimdiden günlük hava balonu fırlatmalarını azaltmış ve bazı NOAA ofislerini gece boyunca tahminciden yoksun bırakmıştır.
- Trump'ın mali yıl 2026 bütçesi, "çeşitli iklim odaklı araştırma, veri ve hibe programlarını sonlandırmayı" öngörerek, NOAA'nın toplam fonlarında yaklaşık %25 oranında bir azalma öneriyor. Bu, ajansın elli beş yıllık tarihindeki en büyük tek yıllık kesintilerden biridir.
- NOAA'nın kesintileri, erken uyarı sistemlerinin ve doğal afetlere hazırlık yeteneğinin azalmasına yol açabilir, bu da daha fazla hasar ve can kaybına neden olabilir. Küresel Adaptasyon Komisyonu, yaklaşan bir fırtına için yirmi dört saatlik bir uyarının hasarı %30 oranında azaltabileceğini tahmin ediyor.
- NOAA'nın kilit bir rol oynadığı, Mauna Loa yanardağındaki gözlemevinin kapatılması ve personel kesintileri, atmosferdeki karbon birikiminin dünyanın en uzun sürekli kaydının sürekliliğini tehdit edebilir.
- NOAA'nın verileri ve modellemeleri, dünya genelindeki meteorologlar ve araştırmacılar tarafından hava ve iklim değişikliği anlayışlarını desteklemek için kullanılmaktadır. Avrupa Orta Menzilli Hava Tahminleri Merkezi, ABD hava balonlarından gelen verilerde %10'luk bir düşüş bildirmiştir.
- İklim verileri ve tahminlerindeki boşluklar, sigorta şirketlerinin primlerini artırmasına veya sigorta mevcudiyetini azaltmasına neden olabilir. Trump yönetimi, hava ile ilgili milyar dolarlık afetlerin ekonomik kayıpları hakkındaki bilgilerin yayınlanmasını durdurmuştur.
- Özel hava hizmetleri mevcut olsa da, NOAA'nın kapsamlı küresel veri toplama ağını kopyalayacak kaynak veya altyapıya sahip değillerdir. NOAA'nın verileri halk güvenliği için temeldir ve "altın standart" olarak kabul edilir.
- İş ve Göç:
- Eyaletler arası göçün nedenleri, bireysel düzeyde iş olanakları tarafından yönlendirilse de, toplam düzeyde işverenlerin işgücünün bulunduğu yerlere (düşük konut maliyetleri ve vergiler gibi faktörlerden motive olan) taşınmasıyla şekillenen bir denge fenomenidir.
- Konut maliyetleri ve vergiler gibi faktörler eyaletler arası göçte önemli rol oynamaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder