11 Mayıs 2025

ABD Ekonomik Göstergeleri Betimleyici Analizi - (Belirli Seriler - Enflasyon Analizi) - Mayıs 2025

ABD Ekonomik Göstergeleri Analizi: Ana Temalar ve En Önemli Bulgular

Bu brifing belgesi, sağlanan kaynaklardaki ABD ekonomik göstergelerine ilişkin betimleyici istatistiksel analizin ana temalarını ve en önemli bulgularını özetlemektedir. Analiz, İşsizlik Oranı (UNRATE), Tüketici Fiyat Endeksi (CPIAUCSL), Gıda ve Enerji Hariç Kişisel Tüketim Harcamaları Fiyat Endeksi (PCEPILFE), Ortalama Saatlik Kazançlar (AHETPI), Federal Fon Oranı (FEDFUNDS) ve St. Louis Fed Finansal Stres Endeksi (STLFSI4) gibi önemli değişkenleri kapsamaktadır. Sağlanan veriler genel olarak 2020 başından 2025 Nisan/Mayıs aylarına kadar olan dönemi incelemektedir.

Ana Temalar

Sağlanan verilerdeki ana temalar, incelenen dönemde ABD ekonomisinde yaşanan önemli dalgalanmaları yansıtmaktadır. Bu dalgalanmalar özellikle şu alanlarda belirgindir:

1.
COVID-19 Pandemisinin Ani Etkisi: İşgücü piyasasında (işsizlik oranı) ve diğer göstergelerde pandeminin başlangıcında görülen keskin değişiklikler.

2.
Enflasyonist Baskılar: Tüketici fiyat endekslerinde görülen belirgin artış eğilimi.

3.
Para Politikasında Sıkılaşma: Enflasyonla mücadele amacıyla Federal Fon Oranı'nın agresif bir şekilde artırılması.

4.
İşgücü Piyasası Toparlanması ve Ücret Artışları: Pandemi zirvesinden sonra işsizlik oranının düşmesi ve ortalama saatlik kazançların artması.

5.
Değişken Finansal Stres: St. Louis Fed Finansal Stres Endeksi'nde dönem boyunca görülen dalgalı seyir.

Kaynaklar, genel olarak "işgücü piyasasında toparlanma, yüksek enflasyonist baskılar ve ardından para politikasında sıkılaşma gibi belirgin eğilimleri" ortaya koymaktadır. Bu göstergeler, "ABD ekonomisinin pandeminin etkilerinden kurtulmaya çalıştığı, ancak hala enflasyon ve potansiyel finansal istikrar riskleriyle karşı karşıya olduğu bir dönemi yansıtmaktadır."

En Önemli Bulgular ve Alıntılar

Her bir gösterge için en önemli bulgular aşağıda detaylandırılmıştır:

1. İşsizlik Oranı (UNRATE)

Dönem: Ocak 2020 - Nisan 2025.

En Yüksek Değer: Pandeminin işgücü piyasası üzerindeki "ani ve şiddetli etkisini yansıtan" en dikkat çekici bulgu, Nisan 2020'de kaydedilen 14,8%'lik maksimum değerdir.

Ortalama: Bu dönemdeki ortalama işsizlik oranı yaklaşık 5,69%'dir.

En Düşük Değer: Pandemiden sonra "işgücü piyasasının önemli ölçüde toparlandığını gösteren" en düşük değer, Nisan 2023'te 3,4% olarak gözlemlenmiştir.

Nisan 2025 Durumu: Nisan 2025 itibarıyla oran 4,2%'dir.

Son Değişimler: Bir önceki aya göre değişiklik olmamıştır (aylık fark 0,0). Ancak, bir önceki yılın aynı ayına göre "bir artış yaşanmıştır". Bu, 0,3 puanlık bir fark olup, yaklaşık %7,69'luk bir yükselişi ifade etmektedir. Kaynaklar, "işsizlik oranının pandeminin zirvesinden bu yana önemli ölçüde düştüğü" bulgusunu desteklemektedir.

2. Tüketici Fiyat Endeksi (CPIAUCSL)

Dönem: Ocak 2020 - Mart 2025.

Ortalama: Ortalama endeks değeri yaklaşık 294,44'tür.

Değer Aralığı: En düşük değer Mayıs 2020'de 255,802 iken, en yüksek değer Şubat 2025'te 319,775'e ulaşmıştır. Bu, "bu dönemde önemli bir enflasyonist eğilime işaret etmektedir".

Mart 2025 Durumu: Mart 2025 itibarıyla endeks değeri 319,615'tir.

Son Değişimler: Enflasyonun devam ettiği, ancak aylık bazda hafif bir düşüş yaşandığı görülmektedir: "Son Değer ile Bir Önceki Değer Arasındaki Değişim (Aylık Fark): Yaklaşık -0,16 (319,615 - 319,775)". Yıllık bazda ise enflasyon hala pozitiftir: "Son Değer ile Bir Önceki Yılın Aynı Ayındaki Değer Arasındaki Yüzdesel Değişim (Yıllık % Fark): Yaklaşık %2,41 ((7,51 / 312,107) * 100)".

3. Gıda ve Enerji Hariç Kişisel Tüketim Harcamaları Fiyat Endeksi (PCEPILFE)

Tanım: Bu endeks "çekirdek" enflasyonu ölçmektedir.

Dönem: Ocak 2020 - Mart 2025.

Ortalama: Ortalama endeks değeri yaklaşık 113,32'dir.

Değer Aralığı: En düşük değer Nisan 2020'de 104,256, en yüksek değer ise Mart 2025'te 125,052'ye ulaşmıştır. Bu da "çekirdek enflasyonda önemli bir artışı" yansıtmaktadır.

Mart 2025 Durumu: Mart 2025 itibarıyla endeks değeri 125,052'dir.

Son Değişimler: Aylık bazda çekirdek enflasyonda "minimal bir artış görülmektedir": "Son Değer ile Bir Önceki Değer Arasındaki Yüzdesel Değişim (Aylık % Fark): Yaklaşık %0,03 ((0,035 / 125,017) * 100)". Yıllık bazda ise çekirdek enflasyon devam etmektedir: "Son Değer ile Bir Önceki Yılın Aynı Ayındaki Değer Arasındaki Yüzdesel Değişim (Yıllık % Fark): Yaklaşık %2,65 ((3,223 / 121,829) * 100)".

4. Ortalama Saatlik Kazançlar (AHETPI)

Dönem: Temmuz 2020 - Nisan 2025.

Ortalama: Ortalama saatlik kazanç yaklaşık 27,22 Dolar/Saat'tir.

Eğilim: Bu dönemdeki kazançlar "önemli ölçüde artış göstermiştir". Minimum değer Temmuz 2020'de 23,91 Dolar/Saat iken, Nisan 2025 itibarıyla maksimum değer olan 31,06 Dolar/Saat'e ulaşmıştır.

Nisan 2025 Durumu: Nisan 2025 itibarıyla Ortalama Saatlik Kazanç 31,06 Dolar/Saat'tir.

Son Değişimler: Bir önceki aya göre "hafif bir artış" gözlemlenmiştir (aylık % fark yaklaşık %0,32). Bir önceki yılın aynı ayına göre ise kazanç artışı "daha belirgindir" (yıllık % fark yaklaşık %6,11). Kaynaklar, Ortalama Saatlik Kazançların bu dönemde "artış gösterdiği" temel bulgulardan biri olduğunu belirtmektedir.

5. Federal Fon Oranı (FEDFUNDS)

Tanım: Bu değişken, "para politikasının sıkılığını yansıtan bir göstergedir".

Dönem: Ocak 2021 - Nisan 2025.

Eğilim: Bu dönemdeki en önemli özellik, "faiz oranlarındaki hızlı artıştır". Dönemin başlangıcında, Mart 2021'de oran oldukça düşüktü (0,06%) iken, oranlar hızla yükselerek "Ekim 2022'den Nisan 2023'e kadar birden fazla ayda 5,33% gibi yüksek seviyelere ulaşmıştır".

Amaç: Kaynaklar, faiz oranlarındaki bu hızlı artışın, "enflasyonla mücadele etmek için atılan agresif adımları gösterdiğini" açıkça belirtmektedir. Genel sonuç bölümünde de "yüksek enflasyonist baskılara yanıt olarak para politikasında sıkılaşma" belirgin bir eğilim olarak ortaya konmuştur.

Nisan 2025 Durumu: Nisan 2025 itibarıyla oran 4,33%'tür.

Son Değişimler: Son aylarda oranlarda "bir istikrar" gözlemlenmektedir (aylık değişim 0,00). Ancak yıllık bazda "önemli bir düşüş" yaşanmıştır (yaklaşık -18,76%).

Ana Tema: Kaynaklardaki "Para Politikası"nın ana teması, "yüksek enflasyon karşısında Federal Fon Oranları'nın hızla artırılması ve sonrasında bir miktar istikrar kazanması şeklinde özetlenebilir".

6. St. Louis Fed Finansal Stres Endeksi (STLFSI4)

Tanım: Bu endeks, finansal stres seviyesini ölçmektedir.

Dönem: 8 Ocak 2021 - 2 Mayıs 2025 (haftalık veriler).

Ortalama: Ortalama endeks değeri yaklaşık -0,36'dır, bu da "bu dönemde genel olarak finansal stresin ortalamanın altında olduğunu" göstermektedir (negatif değerler daha az stres anlamına gelir).

Dalgalanmalar: Ancak, "önemli dalgalanmalar yaşanmıştır". Minimum değer -0,9794 (24 Ocak 2025) iken, maksimum değer 1,091'e (17 Mart 2023) ulaşmıştır. Maksimum değer, "Mart 2023'teki bankacılık sektörü olayları gibi dönemlerde yaşanan finansal stresi yansıtabilir".

Medyan: Medyan değerin ortalamadan daha düşük olması (yaklaşık -0,4622), değerlerin çoğunlukla ortalamanın altında toplandığını düşündürmektedir.

2 Mayıs 2025 Durumu: 2 Mayıs 2025 itibarıyla endeks değeri -0,3478'dir.

Son Değişimler: Bir önceki haftaya göre hafif bir artışla "daha fazla strese işaret etse de" (-0,3478 vs -0,2766), yıllık bazda "stres seviyesinde önemli bir düşüş kaydedilmiştir" (yaklaşık -58,14%).

Sonuç

Sağlanan verilerin analizi, son birkaç yılda ABD ekonomisinde COVID-19 pandemisinin ilk şokundan sonra işgücü piyasasında güçlü bir toparlanma, ancak aynı zamanda yüksek ve kalıcı enflasyonist baskılar yaşandığını göstermektedir. Bu enflasyona karşı, Federal Reserve para politikasını agresif bir şekilde sıkılaştırarak Federal Fon Oranlarını hızla yükseltmiştir. Ortalama saatlik kazançlar bu dönemde önemli ölçüde artmıştır. Finansal stres endeksi değişken bir seyir izlemiş, ancak yıllık bazda bir azalma göstermiştir. Genel olarak, ABD ekonomisi, pandeminin etkilerinden kurtulma yolunda ilerlerken, enflasyon ve finansal istikrarla ilgili zorluklarla başa çıkmaya devam etmektedir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder