8 Mayıs 2025

ABD Ekonomisi Durum Değerlendirmesi: İstihdam Direnci, Enflasyon Endişesi ve Fed'in Dengesi

Ana Temalar ve En Önemli Bulgular


  1. Karmaşık ve Çelişkili Ekonomik Görünüm: Kaynak, ABD ekonomisinin "karmaşık ve çelişkili bir tablo sunduğunu" net bir şekilde ifade ediyor. Bir yanda "işgücü piyasasının hala dirençli olduğuna dair sinyaller" varken, diğer yanda "enflasyonun yapışkanlığı ve ekonomik büyümede yaşanan beklenmedik yavaşlama endişeleri artırmaktadır."

  2. Dirençli Ancak Soğuyan İşgücü Piyasası:

  • İstihdam (PAYEMS): Tarım Dışı İstihdam "güçlü ve istikrarlı bir artış trendi sergilemiştir", ancak son aylık değişimler (Nisan 2025'te +177 bin) "geçmişteki bazı güçlü artışların altında kalması, trendin hızında bir miktar yavaşlama olabileceğine işaret etmektedir."

  • İşsizlik Oranı (UNRATE): İşsizlik oranı tarihsel olarak düşük seviyelere indikten sonra "2024 ortalarından itibaren hafif bir yükseliş trendi gözlemlenmektedir." Son aylarda %4.2 seviyesinde sabit kalması, "işgücü piyasasındaki sıkılığın bir miktar azaldığını ancak henüz belirgin bir bozulma yaşanmadığını göstermektedir."

  • İşgücü Piyasası Çelişkileri: Kaynak, işsizlik sigortası ilk başvurularındaki artış (ICSA) ve imalat sektöründeki çalışma saatlerinin durağanlaşmasının (AWHMAN), "işgücü piyasasının tepe noktasına ulaştığına ve bir miktar gevşemenin başladığına işaret ettiğini" belirtiyor.

  1. Yapışkan Enflasyon:

  • Manşet CPI ve Çekirdek PCE: Her iki enflasyon göstergesi de "belirgin bir artış trendi sergilemiş ve yüksek seviyelere ulaşmıştır." Kaynak, özellikle "çekirdek PCE'de çok güçlü ve istikrarlı bir yukarı yönlü trend olduğunu" vurguluyor.

  • Enflasyon Baskısı Devam Ediyor: Son aylık değişimler (Mart 2025'te CPI hafif düşüş, PCE hafif artış) "enflasyon baskısının tamamen ortadan kalkmadığını, özellikle çekirdek enflasyonun yapışkanlığını vurgulamaktadır." Yıllık değişimler hala Fed'in %2 hedefinin üzerindedir (CPI %2.41, Çekirdek PCE %2.65).

  1. Fed'in Sıkı Para Politikası ve Sabit Faiz Oranları:

  • Federal Fon Oranı (FEDFUNDS): Faiz oranı "2022 başından itibaren enflasyonla mücadele amacıyla agresif bir şekilde yükseltilmiş ve son aylarda yüksek bir platoda (%4.25 - %4.50 hedef aralığı, efektif oran 4.33) sabitlenmiştir."
  • Politikanın Durumu: Bu durum, "para politikasının hala sıkı olduğunu ve borçlanma maliyetlerinin yüksek kaldığını teyit eder." Kaynak, Fed'in "enflasyonda belirgin ve kalıcı bir düşüş görmeden faiz indirimlerine başlamakta çok temkinli davranacağını" öngörüyor.

  1. Beklenmedik GSYİH Daralması ve Çelişkili Büyüme Sinyalleri:

  • Birinci Çeyrek Daralması: Kaynak, 2025'in ilk çeyreğinde GSYİH'nin daraldığına (-%0.3 yıllıklandırılmış oran) dikkat çekiyor.
  • Çelişkinin Nedeni: Bu daralma, tüketici harcamaları (+%0.44 çeyreklik) ve işletme yatırımlarının (+%2.36 çeyreklik) artmaya devam etmesiyle çelişmektedir. Bu durum, daralmanın "net ihracat (IMPGSC1'deki devasa artış nedeniyle) veya stoklardaki değişim gibi diğer bileşenlerden kaynaklandığını" düşündürmektedir.
  • Konut Sektörünün Zayıflığı: Yüksek faizlerin etkisiyle "konut yatırımları (PRFIC1) ise zayıf kalmaya devam ediyor."

  1. Artan Belirsizlik ve Riskler (Stagflasyon / Sert İniş):

  • Fed'in Değerlendirmesi: Fed, "hem daha yüksek işsizlik hem de daha yüksek enflasyon risklerinin arttığını" açıkça belirtiyor.

  • Risk Senaryoları: Bu, ekonominin bir "stagflasyon" (yüksek enflasyonlu durgunluk) senaryosuna kayma potansiyeline işaret ediyor. Kaynak ayrıca, "yumuşak iniş (soft landing) olasılığı azalırken, resesyon (hard landing) riski artmaktadır" yorumunu yapıyor.

  1. Genişleyen Ticaret Açığı: İthalatın hızlı artması (IMPGSC1 >> EXPGSC1) nedeniyle ticaret açığının belirgin şekilde genişlediği ve bunun "ABD GSYİH'si üzerinde negatif bir etki yarattığı" belirtiliyor.

  2. Para Politikasının Etkinliği ve Gecikmeli Etkiler: Kaynak, yaptığı neden-sonuç analizinde "Fed'in sıkılaştırma politikası işe yarıyor, ancak gecikmeli ve seçici bir şekilde" görüşünü açıkça belirtiyor. Konut sektörü ve genel GSYİH üzerindeki baskı artarken, işgücü piyasası ve çekirdek enflasyonun hala tam olarak hedeflenen seviyelere inmediği vurgulanıyor.

  3. Merkez Bankası Perspektifi ve Politika Çıkarımları:

  • Ekonomik Sağlık: Ekonominin sağlığı "karışık" olarak tanımlanıyor.
  • Fed İçin Öneriler: Politika yapıcıların "sabır ve veri odaklılık" ilkesiyle hareket etmesi, faiz indirimleri konusunda "aceleci davranılmaması", "risk yönetimi" (hem enflasyon hem resesyon risklerine karşı hazırlık) ve "şeffaf iletişim" kritik önem taşıyor.
  • Maliye Politikası: Genel teşvik yerine "hedeflenmiş destek" ve "uzun vadeli yatırımlar" öneriliyor.

Sonuç ve Önemli Notlar


  • ABD ekonomisi, işgücü piyasasındaki direnç ve bazı yatırım alanlarındaki güce rağmen, yapışkan enflasyon ve büyümedeki belirgin yavaşlama ile karakterize edilen kritik bir dönemden geçmektedir.
  • Fed'in sıkı para politikası, enflasyonla mücadelede gecikmeli ve seçici etkiler göstermektedir.
  • Ekonomik görünümdeki en belirgin riskler, stagflasyon (yüksek enflasyon ve durgunluk) ve sert iniş (resesyon) olasılığının artmasıdır.

  • Fed'in faiz indirimlerine başlama kararı, enflasyonda sürdürülebilir bir düşüşe dair net kanıtlara bağlı olacaktır ve beklentiler ötelenebilir.

  • Politika yapıcıların bu karmaşık ortamda dikkatli, veri odaklı ve şeffaf bir yaklaşım benimsemesi, ekonomik riskleri yönetmek açısından hayati önem taşımaktadır. Gelecek, büyük ölçüde enflasyonun seyri ve para politikasının nihai etkilerine bağlı olacaktır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder