ABD Ekonomisi Güncel Durum Analizi (Kaynak: Metin yapıştırıldı)
Tarih: 24 Mayıs 2024 (Analiz Tarihi) Konu: ABD Ekonomisinin Mevcut Durumu, Konut İnşaat Faaliyetleri ve Kurumsal Kârlar
Genel Bakış:
Sağlanan detaylı analiz raporu, Mart 2025 itibarıyla konut inşaat verileri (UNDCONTSA, PERMIT, HOUST) ve Ekim 2024 itibarıyla kurumsal kâr verileri (CP) ışığında ABD ekonomisinin mevcut nabzını tutmaktadır. Rapor, bu verileri, güncel ekonomik haberler, FED politikası, ticaret gerilimleri ve geçmiş analizlerden elde edilen bağlam bilgileriyle harmanlayarak kapsamlı bir değerlendirme sunmaktadır. Analiz, ekonominin farklı alanlarında karışık sinyaller olduğunu, konut sektöründe bir yavaşlama, kurumsal kârlarda ise artışın devam ettiğini, ancak genel görünümün artan belirsizlik ve önemli risklerle karakterize olduğunu vurgulamaktadır.
Ana Temalar ve Önemli Fikirler/Gerçekler:
- Ekonomik Büyümede Belirgin Yavaşlama ve İvme Kaybı:
- Kaynak, 2025'in ilk çeyreği itibarıyla GSYİH büyümesinin yatay seyrettiğini veya hafifçe daraldığını belirtmektedir. Bu durum, geçmiş analizlerdeki güçlü büyüme momentumundan belirgin bir sapmadır.
- Reel Kişisel Tüketim Harcamalarındaki büyüme hızı "belirgin şekilde yavaşlamış," özellikle dayanıklı mal harcamalarında "keskin düşüş" yaşanmıştır. Bu, büyümenin ana itici gücünün zayıfladığına işaret etmektedir.
- Alıntı: "Mevcut 2025 Q1 verileri... GSYİH'de yatay seyir/hafif düşüş ve PCE'de belirgin yavaşlama (özellikle dayanıklı mallarda düşüş) göstererek, bu büyüme momentumunun keskin bir şekilde ivme kaybettiğini ortaya koyuyor."
- Konut İnşaat Sektöründe Karışık Sinyaller ve Yavaşlama:
- Yapım Aşamasındaki Konut Birimleri (UNDCONTSA): Mart 2025 itibarıyla yıllık %15.23 oranında belirgin bir düşüş göstermiştir. Bu, müteahhitlerin bitmemiş projeleri azaltma veya yeni projelere başlama konusunda daha temkinli davrandığını göstermektedir. Mart 2025 değeri (1391 bin birim), Ocak 2020 - Mart 2025 dönemi ortalamasının (1478.06 bin birim) altındadır.
- Alıntı: "Özellikle yıllık %15'in üzerindeki düşüş, inşaat sektöründeki aktivitenin bir yıl öncesine göre önemli ölçüde yavaşladığına işaret ediyor."
- Konut Başlangıçları (HOUST): Mart 2025'te bir önceki aya göre %11.38 gibi "keskin düşüş" yaşamıştır. Bu, kısa vadeli inşaat aktivitesinde belirgin bir yavaşlamayı teyit etmektedir. Mart 2025 değeri (1324 bin birim), dönem ortalamasının (1531.97 bin birim) oldukça altındadır.
- Alıntı: "Konut başlangıçları, Mart 2025'te bir önceki aya göre sert bir düşüş yaşamıştır. Bu, kısa vadede inşaat aktivitesinde belirgin bir yavaşlamaya işaret ediyor."
- İzin Verilen Konut Birimleri (PERMIT): Aylık bazda hafif bir artış (%0.55) ve yıllık bazda minimal bir düşüş (%-1.21) göstermiştir. Bu, geleceğe yönelik bazı projelerin hala planlandığını ve sektörün tamamen durmadığını gösterse de, Mart 2025 değeri (1467 bin birim) dönem ortalamasının (1576.60 bin birim) altındadır.
- Alıntı: "İzin verilen konut birimleri, yapım aşamasındaki birimlere kıyasla daha dirençli bir seyir izlemiştir."
- Yüksek mortgage oranları, inşaat maliyetleri, sigorta ve emlak vergileri sektör üzerindeki ana baskı faktörleridir.
- Kurumsal Kârlarda Artış Ancak Sürdürülebilirlik Konusunda Belirsizlik:
- Vergi Sonrası Kurumsal Kârlar (CP): Ekim 2024 itibarıyla hem çeyreklik (%6.71) hem de yıllık (%7.65) bazda "güçlü bir artış" göstermiştir. Ekim 2024 değeri (3631.383 milyar dolar) incelenen dönemin en yüksek değeridir ve ortalamanın (3350.541 milyar dolar) oldukça üzerindedir.
- Alıntı: "Kurumsal kârlar... hem çeyreklik hem de yıllık bazda güçlü bir artış göstermiştir. Bu, genel ekonomik yavaşlama sinyallerine rağmen şirketlerin kârlılıklarını artırmayı başardığını gösteriyor."
- Ancak, haberlerde bahsedilen marj sıkışması raporları ve işten çıkarma haberleri, bu kâr artışının genele yaygın olmadığı veya maliyet baskılarının devam ettiğini düşündürmektedir. Şirketler kârlarını korumak için işgücü maliyetlerini düşürmeye odaklanıyor olabilir.
- Yapışkan Enflasyon ve Tarifelerin Etkisi:
- Enflasyon hala FED'in %2 hedefinin üzerinde ve "yapışkanlığını koruyor." Çekirdek PCE %2.6 civarındadır.
- Yeni veya artan tarifelerin "potansiyel enflasyonist etkileri (maliyet artışı)" olabileceği ve "yakın vadeli enflasyon beklentileri üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturduğu" belirtilmiştir.
- Bu durum, enflasyonun hala tam olarak kontrol altına alınamadığına dair önceki bulgularla tutarlıdır, ancak tarifeler ek bir risk faktörü olarak öne çıkmaktadır.
- İşgücü Piyasasında Soğuma İşaretleri:
- İşgücü piyasası hala "sağlam" olarak tanımlansa da, "soğuma işaretleri" görülmektedir.
- İş ilanlarında düşüş, işe alımlarda yavaşlama, "artan işten çıkarma planları" (Mayıs 2025) ve çalışanların iş güvenliği endişeleri bu soğuma işaretleridir.
- İşsizlik oranı son bir yılda hafifçe yükselmiştir (UNRATE %4.2).
- Alıntı: "İşgücü piyasası hala sağlam görünse de... soğuma işaretleri gösterdiğini belirtiyor: iş ilanlarında düşüş, işe alımlarda yavaşlama, artan işten çıkarma planları ve çalışanların iş güvenliği endişeleri."
- Artan Belirsizlik ve Riskler:
- Ekonomik politika belirsizliği (USEPUINDXD) "rekor seviyelere ulaşmıştır." Bu, yatırım ve istihdam kararları üzerinde baskı oluşturmaktadır.
- Tarifeler, jeopolitik gelişmeler ve iç ekonomik dinamikler ana belirsizlik kaynaklarıdır.
- Bu ortam, "stagflasyon" (yüksek enflasyon ve yavaş büyüme) ve "resesyon" risklerini "belirgin şekilde artırmıştır." FED'in de bu riskleri kabul ettiği belirtilmiştir.
- Tüketici güveni "düşük seviyelerde" ve hanehalkı borçluluğu "endişe verici boyutlara ulaşıyor."
- FED'in "Bekle ve Gör" Duruşu ve Karşılaştığı Zorluklar:
- FED, Mayıs 2025 toplantısında politika faizini sabit tutarak ve bilanço küçültmeye devam ederek bir "bekle ve gör" politikası benimsemiştir.
- FED, "hem daha yüksek işsizlik hem de daha yüksek enflasyon risklerinin arttığını" (stagflasyon riskini) açıkça kabul etmiştir.
- Gelecek adımlar tamamen "gelen verilere, görünüme ve risk dengesine" bağlı olacaktır.
- Eleştirilen Nokta: FED'in bildirisinde ekonomik aktivitenin "sağlam bir hızla genişlemeye devam ettiğini" iddia etmesi, 2025 Q1 GSYİH ve PCE verileriyle "çelişmektedir." Bu, FED'in durumun ciddiyetini tam olarak yansıtmıyor olabileceği izlenimini vermektedir.
- Zorluklar: FED'in araçları (faiz, bilanço) arz şokları (tarifeler) ve maliye politikası gibi kendi kontrolü dışındaki faktörlerle mücadelede sınırlıdır. Politika etkilerinin gecikmeli olması, ekonomik yavaşlama beklenenden hızlı derinleşirse geç kalma riskini taşımaktadır.
Ekonomik Tahminler (Olası Senaryolar):
- Temel Senaryo (Yavaşlama Devam Ediyor): 2025'in ikinci çeyreğinde büyüme düşük kalır/hafif pozitif seyreder. Tüketimdeki yavaşlama devam eder. Enflasyon yapışkan kalır. İşgücü piyasası yavaş yavaş soğur. FED faizleri yılın büyük bölümünde sabit tutar.
- Kötümser Senaryo (Stagflasyon veya Resesyon): Tarifelerin olumsuz etkileri artar. Tüketici/işletme güveni düşer, harcama/yatırımlar keskin düşer. İşgücü piyasası hızla bozulur, işsizlik artar. Enflasyon yüksek kalır/hızlanır. Ekonomi teknik resesyona girer.
- İyimser Senaryo (Yumuşak İniş veya Hafif Toparlanma): Tarife belirsizliği çözülür, enflasyon düşer. Tüketim dirençli kalır. İşgücü piyasası yumuşak iniş yapar. FED yıl sonuna doğru faiz indirimlerine başlayabilir (mevcut veri trendleri bu senaryoyu daha az olası kılıyor)
Sonuç Değerlendirmesi:
Kaynak, ABD ekonomisinin pandemi sonrası güçlü toparlanma döneminden, büyümenin belirgin şekilde yavaşladığı, enflasyonun yapışkan kaldığı, işgücü piyasasının soğuma sinyalleri verdiği ve belirsizliğin rekor seviyelere ulaştığı "daha karmaşık ve riskli bir döneme geçiş yapmakta olduğunu" net bir şekilde ortaya koymaktadır. Stagflasyon ve resesyon riskleri "belirgin şekilde artmıştır." FED, bu ortamda "bekle ve gör" politikası izlemektedir ancak karşılaştığı zorluklar (özellikle verilerdeki çelişkiler ve araçların sınırlılığı) büyüktür. Önümüzdeki dönemde ekonomik gidişatın belirlenmesinde tüketim, işgücü piyasası ve ticaret politikaları kritik rol oynayacaktır. Belirsizlik yüksek kalmaya devam edecektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder