ABD ve Çin Tarifeleri Askıya Aldı - Mayıs 2025

Konu: ABD ve Çin Arasında Tarifelerin Geri Çekilmesi ve Daha Büyük Bir Anlaşma Çabası

Kaynak: "ABD ve Çin daha büyük bir anlaşmaya ulaşmaya çalışırken yüksek tarifeleri geri çekti | PBS Haberleri" (12 Mayıs 2025, PBS NewsHour)

Özet:

PBS NewsHour'dan alınan bu makale, ABD ve Çin'in "tarifeler üzerindeki savaşta büyük bir atılım" olarak tanımlanan bir gelişmeyle en ağır tarifelerinin birçoğunu geçici olarak askıya aldığını bildirmektedir. Bu eylem, iki ülkenin daha kapsamlı bir ticaret anlaşmasına varmak için zaman kazanmasına olanak tanımaktadır. Ticaret savaşında yaşanan bu "büyük çözülme", hisse senedi piyasasında önemli bir yükselişe yol açmıştır. Anlaşma, ABD'nin Çin malları üzerindeki %145'lik tarifeleri %30'a düşürmesini, Çin'in ise Amerikan ürünleri üzerindeki %125'lik tarifeleri %10'a indirmesini içermektedir. Her iki ülke de "ayrışma" istemediklerini ve daha dengeli bir ticaret ilişkisi arzuladıklarını ifade etmiştir. Bununla birlikte, arabalar, çelik, alüminyum veya ilaçlar üzerindeki tarifeler bu geri çekilmeye dahil edilmemiştir. Makale ayrıca, Başkan Trump'ın ikinci dönemindeki ilk büyük yurt dışı seyahatine başladığını ve bu seyahat sırasında ilaç fiyatlarını düşürmeyi amaçlayan bir kararname imzaladığını, Katar'dan potansiyel bir Air Force One hediyesi kabul etmeyi düşündüğünü ve Güney Afrikalı beyaz mültecilere hızlı takip statüsü verdiğini belirtmektedir.

Ana Temalar:

• ABD-Çin Ticaret Geriliminin Azaltılması: Kaynak, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşında önemli bir tırmanma eğiliminin durdurulduğunu vurgulamaktadır. Geçici tarifelerin geri çekilmesi, daha kalıcı bir çözüm arayışının bir işaretidir. "Amerika Birleşik Devletleri ve Çin, daha büyük bir anlaşmaya varmaya çalışırken, şimdilik en ağır tarifelerinin birçoğunu askıya aldı."
• Daha Büyük Bir Anlaşmaya Doğru Adım: Tarifelerin askıya alınması, iki ülkeye "daha geniş bir anlaşmaya varmak için zaman kazanma" fırsatı sunmaktadır. Bu, uzun vadeli bir ticaret ilişkisi hedefinin altını çizmektedir.
• Ticaretin Ekonomik Etkisi: Makale, tarifelerin hem ABD hem de Çin'e zarar verdiğini ve "rekor düzeyde bir ABD ticaret açığına ve piyasa türbülansına katkıda bulunduğunu" belirtmektedir. Tarifelerin geri çekilmesi haberinin "borsaya coşku" getirmesi, ticaret politikalarının piyasalar üzerindeki doğrudan etkisini göstermektedir.
• Ayrışma İstememe: Hem ABD hem de Çinli yetkililer "hiçbir tarafın ayrışma istemediği" ve "daha dengeli ticaret istedikleri" konusunda mutabık kalmışlardır. Bu, iki ekonomi arasındaki temel bağlantıların sürdürülmesine yönelik bir taahhüdü yansıtmaktadır.
• Ulusal Çıkarların Vurgulanması: Çinli yetkililer, "herhangi bir anlaşmanın mutlaka Çin'in kendi kalkınma çıkarlarına uygun olması gerektiğini" vurgulayarak, müzakerelerde kendi çıkarlarını koruma niyetlerini belirtmişlerdir.
• Devam Eden Tartışmalı Politikalar: Makale, ticaretin ötesinde, Trump yönetiminin ilaç fiyatları, mülteci politikası ve potansiyel hediyelerin kabulü gibi tartışmalı alanlardaki eylemlerine de değinmektedir. Bu, yönetimin geniş bir yelpazedeki konularda kendi gündemini izlediğini göstermektedir.
• 
  

En Önemli Fikirler veya Gerçekler:

• ABD ve Çin, "geçici, üç aylık bir ticaret savaşını durdurma" kararı almıştır.
• Bu duraklama, "daha derin" tarifelerdeki geçici indirimleri içermektedir: ABD, Çin malları üzerindeki %145'lik tarifeleri %30'a; Çin ise Amerikan ürünleri üzerindeki %125'lik tarifeleri %10'a düşürmüştür.
• Her iki ülkenin yetkilileri "ayrışma istemediklerini" ve "daha dengeli ticaret istediklerini" belirtmişlerdir.
• Anlaşma, "arabalar, çelik, alüminyum veya ilaçlar üzerindeki devam eden tarifeleri içermemektedir".
• Hisse senedi piyasası, Dow Jones'un 1100'den fazla puan yükselmesi gibi önemli kazançlarla olumlu tepki vermiştir.
• Başkan Trump, ilaç şirketlerine fiyat hedefleri vermeyi ve uymamaları halinde yeni düzenlemeler getirmeyi amaçlayan bir yönetici kararı imzalamıştır.
• Başkan Trump, ikinci dönemindeki ilk büyük yurt dışı seyahatine Orta Doğu'ya başlamıştır.
• Başkan Trump, Katar'dan yeni Air Force One olarak kullanılacak lüks bir Boeing 747'yi hediye olarak kabul etmeyi düşündüğünü belirtmiştir.
• Bazı Güney Afrikalı beyaz mültecilere hızlı takip statüsü verilmiş, ancak bu durum Güney Afrika yetkilileri tarafından "yasal veya fiili dayanağı olmadığı" gerekçesiyle eleştirilmiştir.
• 
  

Alıntılar:

• "Amerika Birleşik Devletleri ve Çin, daha büyük bir anlaşmaya varmaya çalışırken, şimdilik en ağır tarifelerinin birçoğunu askıya aldı." - Amna Nawaz
• "Bu, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret savaşında büyük bir çözülme." - Geoff Bennett
• "Başkan Trump bugün bunu tamamen bir sıfırlama olarak adlandırdı." - Lisa Desjardins
• "İlişki çok iyi. Çin'e zarar vermeye çalışmıyoruz. Çin çok kötü zarar görüyordu." - Donald Trump
• "Bu hafta sonu her iki delegasyonun konsensüsü, hiçbir tarafın ayrışma istemediği yönünde. Ticaret istiyoruz. Daha dengeli ticaret istiyoruz. Ve bence her iki taraf da bunu başarmaya kararlı." - Scott Bessent, ABD Hazine Bakanı
• "Çin, ticaret ve ekonomik müzakerelerinde her zaman kazan-kazan sonuçlarını takip etmiştir ve bu nedenle varılacak herhangi bir anlaşma mutlaka Çin'in kendi kalkınma çıkarlarına uygun olmalıdır." - Li Chenggang, Çin Ticaret Bakanlığı Ticaret Temsilcisi (tercüman aracılığıyla)
• "Eşitleyeceğiz. Hepimiz aynı parayı ödeyeceğiz. Avrupa'nın ödeyeceği parayı ödeyeceğiz." - Donald Trump
• "Sanırım bu çok hoş bir jestti. Şimdi, aptal biri olup 'ah, hayır, bedava bir uçak istemiyoruz' diyebilirim. Bedava şeyler veriyoruz. Biz de bir tane alacağız." - Donald Trump
• "Kim oldukları umurumda değil. Irkları, renkleri umurumda değil. Boyları, kiloları umurumda değil. Hiçbir şey umurumda değil. Sadece olanların korkunç olduğunu biliyorum." - Donald Trump