Sağlanan kaynaklar, Fed'in ABD ekonomisini "sağlam" olarak değerlendirmesine rağmen, bazı verilerin ve göstergelerin işaret ettiği potansiyel bir yavaşlama veya zorluklarla ilgili bir çelişkinin var olduğunu göstermektedir.
Fed Başkanı Powell, bu çelişkiyi ele almış ve Fed'in mevcut duruşunu açıklamak için çeşitli faktörlere değinmiştir. Temel tema, "sert" ekonomik verilerin (istihdam, enflasyon) hala güçlü bir tablo çizdiğini, ancak "yumuşak" verilerin (duygu endeksleri) ve gelecekteki politika değişikliklerinin (özellikle tarifeler) belirsizlik yarattığıdır. Bu durum, Fed'i bir "bekle ve gör" pozisyonuna itmektedir.
Ana Temalar ve Önemli Fikirler/Gerçekler:
- GSYİH Verisindeki Bozulmalar ve Net İhracatın Etkisi:
- İlk çeyrek GSYİH verisi düşüş göstermiştir [1]. Ancak Powell, bu düşüşün büyük ölçüde potansiyel tarifeler öncesinde işletmelerin yaptığı ithalatın neden olduğu net ihracattaki "olağandışı dalgalanmaları" yansıttığını belirtmiştir [2]. Bu durum, GSYİH ölçümünü "karmaşıklaştırmış" [2] ve "distorsiyonlar" içermiştir [3].
- Önemli Gerçek: Net ihracat, envanter yatırımları ve kamu harcamalarını hariç tutan Özel Yurtiçi Nihai Satın Almaların (PDFP) ilk çeyrekte yıllık %3 oranında "sağlam" bir büyüme gösterdiğine dikkat çekilmiştir [2]. Bu, altta yatan iç talebin manşet GSYİH'dan daha güçlü olduğunu düşündürmektedir [2, 4].
- Veri analizi, Mal ve Hizmet Net İhracatında (NETEXP) 2025'in ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre önemli bir düşüş (açıkta artış) olduğunu teyit etmektedir [5], bu da GSYİH büyümesini olumsuz etkileyen bir faktördür. Reel GSYİH (GDPC1) analizi de ilk çeyrekte hafif bir düşüş göstermiştir [6].
- Powell, bu tür verilerin yorumlanmasının "biraz kafa karıştırıcı" olabileceğini kabul etmiştir [4].
- Yumuşak Veriler (Sentiment) ile Sert Veriler (Gerçek Ekonomik Veriler) Arasındaki Fark:
- Anketler ("yumuşak veriler"), hanehalkı ve işletme anketlerinde "duygularda keskin bir düşüş" ve "ekonomik görünüme ilişkin yüksek belirsizlik" bildirmektedir [7-10]. Michigan Tüketici Güven Endeksi (UMCSENT) analizi, Mart 2025 itibarıyla hem aylık hem de yıllık bazda önemli bir düşüş olduğunu göstermektedir [11].
- Önemli Fikir: Powell, bu olumsuz duygunun henüz "gerçek ekonomik verilerde" ("sert veriler") tam olarak ortaya çıkmadığını vurgulamıştır [9, 10, 12-15]. Tüketicilerin harcamaya devam ettiği, iş yaratımının iyi durumda olduğu, ücretlerin iyi seyrettiği ve işten çıkarmaların yüksek seviyelerde olmadığı belirtilmiştir [14].
- Duygu verileri ile tüketici harcamaları arasındaki bağlantının geçmişte zayıf olduğu da eklenmiştir [16, 17].
- Önemli Gerçek: Fed, şu anki değerlendirmesinde daha çok mevcut "sert" ekonomik verilere (işgücü piyasası, enflasyon rakamları gibi) odaklanmakta ve olumsuz duygunun henüz bu verilere yansımadığına işaret etmektedir [9, 10, 12, 14, 15]. Tarım Dışı İstihdam (PAYEMS) analizi istihdamda artışın devam ettiğini [18] ve İşsizlik Oranı (UNRATE) analizinin %4.2'de sabit kaldığını göstermesi bu "sert veri" argümanını desteklemektedir [19].
- Politika Değişikliklerinin (Özellikle Tarifelerin) Gelecekteki Etkilerine İlişkin Yüksek Belirsizlik:
- Yeni yönetimin ticaret, göç, maliye politikası ve düzenleme alanlarında önemli politika değişiklikleri uygulama sürecinde olduğu belirtilmiştir. Özellikle tarifelerin beklenenden daha büyük olduğu ifade edilmiştir [20].
- Önemli Fikir: Bu politikaların hala "gelişmekte olduğu" ve ekonomiye etkilerinin "son derece belirsiz" kaldığı vurgulanmıştır [20, 21].
- Powell'a göre, tarifeler sürdürülürse enflasyonda yükseliş, ekonomik büyümede yavaşlama ve işsizlikte artışa neden olabilir [22].
- Ancak bu etkilerin büyüklüğü, kalıcılığı ve ne zaman tam olarak fiyatlara yansıyacağı "belirsizdir" [13, 22]. Bu yüksek belirsizlik, gelecekteki ekonomik gidişatın net olmamasına neden olmaktadır [17, 23-28].
- Çifte Mandanın Potansiyel Gerilimi ve Politika Tepkisinin Belirsizliği:
- Önemli Fikir: Powell, hem daha yüksek işsizlik hem de daha yüksek enflasyon risklerinin arttığını belirtmiştir [21, 23, 29, 30].
- Eğer bu iki hedef (maksimum istihdam ve fiyat istikrarı) gerilirse, bu "zorlu bir dengeleyici karar" gerektirecektir [30-36].
- Şu anda, her iki değişkenin de hedeflerden ne kadar uzakta olduğu ve bu farkların ne kadar sürede kapanacağının belirsizliği, uygun para politikası tepkisinin net olmamasına yol açmaktadır [15, 26-28, 37].
Sonuç:
Fed, mevcut verileri (özellikle istihdam ve enflasyon gibi "sert" verileri) hala ekonominin "sağlam" durumda olduğunu gösterecek şekilde yorumlamaktadır [3, 7, 14, 15, 38, 39]. Ancak aynı zamanda, anketlerde görülen olumsuz duyguları ve politika değişikliklerinin potansiyel etkilerine ilişkin yüksek belirsizliği kabul etmekte [7-10, 20], bu da onları "bekle ve gör" pozisyonunda kalmaya yönlendirmektedir [3, 24, 32, 40-44]. Powell'a göre, şu anki politika duruşu (faiz oranının değişmemesi ve bilançonun küçültülmeye devam etmesi) [1, 45] gelecekteki potansiyel ekonomik gelişmelere zamanında yanıt vermek için "iyi konumlandırılmıştır" [1, 3, 37]. Mevcut durumda beklemenin maliyetinin düşük olduğunu düşünmektedirler [24, 43].
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder